काठमाडौँ । जापानको केन्द्रीय बैंक, बैंक अफ जापानका पूर्वगभर्नर एवम् एसियाली विकास बैंकका पूर्वअध्यक्ष हारुहिको कुरोदाले नेपालमा आर्थिक वृद्धिको प्रचुर सम्भावना रहेको बताएका छन् । काठमाडौँको दरबारमार्गमा मंगलबार आयोजित ‘एसियामा आर्थिक विकास : विगत र भविष्य’ विषयक साक्षत्कार कार्यक्रममा पूर्वगर्भनर कुरोदाले विशिष्ट प्रकारको अर्थतन्त्र रहेको नेपालमा आर्थिक वृद्धिको सम्भावना रहेको बताएका हुन् ।
कार्यक्रममा उनले नेपालमा प्रशस्त मात्रामा मानव स्रोत रहेको उल्लेख गर्दै त्यसको सदुपयो गर्नसके आर्थिक विकासमा टेवा पुग्ने विश्वास व्यक्त गरे । दुई ठूला छिमेकी भएका कारणमात्रै नेपाल सानो मुलुकजस्तो लागेपनि औसत युरोपेली मुलुकको तुलनामा नेपाल आकार र जनसङ्ख्याका आधारमा ठूलो रहेको उनको भनाइ छ ।
विदेशमा रहेका जनशक्तिसँग, पुँजी, प्रविधि र सीपको पहुँच हुने भन्दै उनले आर्थिक विकासका लागि त्यस्ता जनशक्ति महत्वपूर्ण हुने बताए । भारत र चीनजस्ता एसियाली अर्थतन्त्रले विदेशिएका जनशक्तिलाई स्वदेश फर्काएको उदाहरण दिँदै उनले विदेशिएका जनशक्तिलाई नेपालले पनि स्वदेश फर्काउनसक्ने जिकिर गरे ।
अहिलेको समयमा आर्थिक विकासका लागि सूचना प्रविधि, कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) जस्ता क्षेत्रको महत्वपूर्ण भूमिका रहने उनको भनाइ छ । वातावरणका हिसाबमा नेपाल उपयुक्त मुलुक रहेको भन्दै उनले प्रचुर मात्रामा जंगल रहेकाले विश्वव्यापी कार्बन उत्सर्जन कटौतीमा पनि नेपालले सकारात्मक भूमिका निर्वाह गरेको उल्लेख गरे । यस्तो अवस्थामा नेपालले आफ्नो वातावरण नीतिलाई अरु देशमा पनि निर्यात गर्नसक्ने उनको भनाइ छ ।
कार्यक्रममा उनले एसियाली देशमा आर्थिक विकासको ठूलो सम्भावना रहेको भएपनि मुख्यगरी चार वटा महत्वपूर्ण चुनौति रहेको बताए । पछिल्लो समय देखिएको भूराजनीतिक खिचातानी, पानीको अभाव, मौसम परिवर्तन, बढ्दो बुढ्यौली उमेरका जनसङ्ख्या अहिले एसियाल मुलुकको अर्थतन्त्रमा प्रमुख चुनौतिका रुपमा देखिएको उनको भनाइ छ ।
इन्स्टिच्युट फर स्ट्राटेजिक एण्ड सोसियो इकोनोमिक रिसर्च (आईएसएसआर) र खबरहबको आयोजना तथा अर्थ मन्त्रालय, नेपाल राष्ट्र बैंक, लगानी बोर्ड, एसियाली विकास बैंक, द एसिया फाउन्डेसन, नबिल बैंक, कुमारी बैंक, एनएमबी बैंक, प्रभु बैंक, हिमालयन बैंक, ग्लोबल आईएमई बैंक, राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकको सहयोगमा आयोजित कार्यक्रमकमा एसियाली विकास बैंकका पूर्वउपाध्यक्ष विन्दु लोहनीले सहजीकरण गरेका थिए ।
कार्यक्रमको अध्यक्षता गरेका आईएसएसआरका अध्यक्ष नरेश श्रेष्ठले पूर्वगभर्नर कुरोदालाई नेपालमा स्वागत गर्न पाउँदा खुशी लागेको उल्लेख गर्दै आईएसएसआरले आगामी दिनहरुमा पनि यस्तै कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिने बताए ।
