सन् २०२२ मा पूर्व सोभियत गणतन्त्रको समूहबाहिरका देशहरूमा रूसी ग्यास निर्यात ४५.५ प्रतिशतले घटेको ग्यास कम्पनी गजप्रोमको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
गजप्रोमले जारी गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “कमनवेल्थ अफ इन्डिपेन्डेन्ट स्टेट्स (सीआईएस)’ भन्दा बाहिरको निर्यात सन् २०२१ मा १८५.१ अर्ब क्युबिक मिटर थियो । पहिले गजप्रोमको मुख्य निर्यात बजार युरोप थियो तर सन् २०२२ मा युक्रेनमा रूसको आक्रमणपछि प्रतिबन्धका कारण आपूर्तिमा भारी कमी आएको छ ।
गजप्रोमका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत एलेक्सी मिलरले कम्पनीले यस वर्ष चीनलाई निरन्तर आपूर्ति बढाइरहेको बताए । ‘जनवरी १ देखि हामी चीनमा आधारभूत रूपमा नयाँस्तरको ग्यास आपूर्तिमा छौँ,’ मिलरले विज्ञप्तिमा भनेका छन् ।
राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले गत महिना पूर्वी साइबेरियामा कोभिक्टा प्राकृतिक ग्यास क्षेत्रको उद्घाटन गरेका थिए । यसले रूसी इन्धनलाई चीनतर्फ निर्यात बढाउन सहज हुने बताइएको छ । रूससँग आफ्नो पश्चिमी साइबेरियाली र आर्कटिक ग्यास क्षेत्रहरूबाट चीनमा ग्यास ढुवानी गर्न पाइपलाइनहरू छैनन् ।
तर रूसले करिब एक दशकअघिदेखि नयाँ क्षेत्रको विकास गर्न र ‘पावर अफ साइबेरिया’ नामक पाइपलाइन निर्माण गर्न सुरू गरेको छ ।
एक दशकको चिनियाँ प्रयासमा पहिलो ‘पावर अफ साइबेरिया’ नाम दिइएको पाइपलाइन सञ्चालनमा आएको थियो र सन् २०१९ को अन्त्यमा पूर्वी साइबेरियाबाट चीनमा ग्यास ढुवानी गर्न थालिएको छ ।
पछिल्लो समय मस्कोले ‘पावर अफ साइबेरिया–२’ नामक पाइपलाइन निर्माण गर्ने योजना बनाएको छ । गत हप्ता एक सम्मेलनमा मिलरले गजप्रोमका लागि सन् २०२२ ‘निकै धेरै कठिन’ भएको स्वीकारेका थिए ।
मिलरले युक्रेनमा सेना पठाउने पुटिनको निर्णयको प्रतिक्रियामा प्रतिबन्धहरूद्वारा सञ्चालित ‘ऊर्जा बजारमा पूर्ण परिवर्तन’ भएको उल्लेख गरेका छन् ।
गजप्रोमले विश्वव्यापी प्राकृतिक ग्यास उत्पादनको ११ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको छ र विश्वमा यसको सबैभन्दा ठूलो ग्यास भण्डार छ ।
