टर्की । उत्तर एट्लान्टिक सन्धि संगठन अर्थात नेटोले चाँडै स्वीडेनको रूपमा नयाँ सदस्य पाउने भएको छ । अहिलेसम्म स्वीडेनलाई नेटोको सदस्य बनाउन टर्की बाधक बनेकोमा अब भने यो विषय एक कदम नजिक पुगेको छ ।
समाचार एजेन्सी एपीका अनुसार टर्की संसदको एक समितिले नेटोमा सामेल हुने स्वीडेनको प्रस्तावलाई अनुमोदन गरेको छ । यो प्रस्ताव राष्ट्रपति रेसेप तैयप एर्दोगानको सरकारले राखेको थियो ।
प्रतिवेदनका अनुसार यो स्वीडेनका लागि ठूलो सफलता हो तर यो प्रक्रिया पुरा हुन भने अझै बाँकी रहेको छ । अब स्वीडेनले टर्कीको महासभाबाट पनि सहयोगको अपेक्षा गरेको छ । यसको लागि प्रोटोकल छ र यो प्रक्रिया कहिले सुरु हुन्छ भनेर स्पष्ट गरिएको छैन । टर्की सरकारले करिब एक वर्षदेखि स्वीडेनको नेटो सदस्यताको बाटोमा अवरोध खडा गर्दै आएको थियो ।
गत जुलाईमा, टर्की र स्वीडेनका राष्ट्रपतिहरूले नेटो प्रमुख जेन्स स्टोलेनबर्गको अध्यक्षतामा धेरै घण्टा वार्ता गरेका थिए । यसपछि स्वीडेन नाटोमा सामेल हुने आशा बढेको थियो ।
स्वीडेनलाई नेटोमा समावेश गर्ने अभियानले करिब ६ महिनाअघि गति लिएको थियो र त्यसमा अमेरिकाको महत्वपूर्ण भूमिका थियो । नेटोका महासचिव जेन्स स्टोल्टनबर्गले नै यसको घोषणा गरेका थिए । उनले भने– टर्कीका राष्ट्रपति एर्दोगानले स्वीडेनलाई नेटोमा सामेल हुने प्रस्ताव आफ्नो राष्ट्रिय सभामा पेश गर्न राजी भएका छन् । स्टोल्टनबर्गले जुलाईमा लिथुआनियाको भिल्नियस शहरमा नेटो शिखर सम्मेलनको क्रममा स्वीडेन र टर्कीका नेताहरूसँग भेटेका थिए । यसपछि एक संयुक्त वक्तव्यमा स्वीडेनका प्रधानमन्त्री क्रिस्टर्सनले यो स्वीडेनका लागि राम्रो दिन भएको बताएका थिए ।
नेटो सदस्यताको बदलामा, स्वीडेनले टर्कीको युरोपेली संघमा सामेल हुने प्रयासलाई समर्थन गर्नेछ । वास्तवमा, एर्डोगानले स्वीडेनको सदस्यताको बारेमा भनेका थिए- स्वीडेनको नेटो प्रस्तावलाई टर्कीको संसदले अनुमोदन गर्नु अघि युरोपियन युनियन (ईयू) ले टर्कीलाई सदस्य बनाउनुपर्छ ।
टर्कीले पनि स्विडेनमार्फत लडाकु विमान उपलब्ध गराउन अमेरिकालाई दबाब दिइरहेको केही विज्ञहरू बताउँछन् । अक्टोबर २०२१ मा, टर्कीले २० बिलियन डलरको एफ-१६ लडाकु विमानहरूसहित अवस्थित लडाकु विमानहरूको लागि ८० आधुनिकीकरण किटहरू किन्न अनुरोध गरेको थियो । र यो डिल अहिले भइसकेको छ ।