जापानको अटो कम्पनी निसानले उत्तरपूर्वी इङ्ल्यान्डको सन्डरल्याण्डमा १.० अर्ब पाउन्डभन्दा बढीको लगानीमा दुई सर्वाधिक बिक्री हुने कारको विद्युतीय मोडल निर्माण गर्ने भएको छ ।
निसानले सन्डरल्याण्डमा आफ्नो काश्काई र जुक गाडीको विद्युतीय संस्करण उत्पादन गर्ने निर्णयलाई बेलायत सरकारले कुल करोडौं पाउन्ड सहयोग गर्ने सहमति जनाएको छ । निसान योकोहामा, कानागावा प्रिफेक्चर, जापानमा मुख्यालय रहेको जापानी बहुराष्ट्रिय कार उत्पादन कम्पनी हो ।
सन्डरल्याण्डको नजिकै एक समर्पित इलेक्ट्रिक ब्याट्री प्लान्ट पनि रहेको र यस कदमले निसानको सबैभन्दा ठूलो युरोपेली सुविधामा छ हजार रोजगारीको भविष्य सुरक्षित गर्न मद्दत गर्नेछ ।
निसानका प्रमुख कार्यकारी माकोटो उचिदाले शुक्रबार गर्ने घोषणाका लागि प्रधानमन्त्री ऋषि सुनक सण्डरल्याण्ड कारखानामा उपस्थित हुने अपेक्षा गरिएको छ ।
निसानका प्रवक्ताले यस विषयमा टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरेका छन् । अमेरिकी अर्थमन्त्री जेरेमी हन्टले अटो उद्योगलगायत रणनीतिक क्षेत्रमा चार अर्ब ५० करोड पाउन्ड लगानी गर्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन् ।
कम्पनीहरू र सरकारहरूले जीवाश्म–ईन्धन वाहनहरूबाट टाढा हुने भएकोले बेलायत इलेक्ट्रिक कारहरूको उत्पादनमा अग्रणी भूमिका लिन इच्छुक छ ।
तर, गत महिना सुनकले सन् २०५० सम्ममा शून्य कार्बन उत्सर्जन गर्ने नीतिलाई नरम पार्दै पेट्रोल र डिजेल कारको बिक्रीमा लगाइएको प्रतिबन्धलाई सन् २०३५ सम्म पाँच वर्ष पछि धकेलेको छ ।
यसको अर्थ अझै पनि देशको मुख्यतया विदेशी स्वामित्वको कार निर्माण क्षेत्रले पूर्ण रूपमा विद्युतीय सवारी साधनहरू उत्पादन गर्न स्विच गर्नु पर्दछ ।
निसानले यसअघि बिना सम्झौता भएको ब्रेक्जिटले सन्डरल्याण्ड कार निर्माणस्थललाई खतरामा पार्ने चेतावनी दिएको थियो, तर सरकारले व्यापार सम्झौतामा सहमति जनाएपछि यसको भविष्यप्रति ढुक्क भएको छ ।
यद्यपि, गत महिना देशको कार उद्योग सङ्गठनले यो कदमले कार निर्माण कम्पनीहरूले चाँडै च्यानल पार गर्ने विद्युतीय कारहरूमा भन्सार शुल्कमा १० प्रतिशतको हानिकारक कर वृद्धिको सामना गर्नुपर्ने बताएको छ । बेलायतले सन् २०२१ मा युरोपेली सङ्घ (ईयू) बाट बाहिरिने निर्णय गरेको थियो ।
तर यो सम्झौताअनुसार सन् २०२४ को जनवरी १ देखि भन्सार महसुलबाट मुक्त हुनका लागि सवारी साधनका पार्टपुर्जाको मूल्यको कम्तीमा ४५ प्रतिशत बेलायत वा ईयूबाट आउनुपर्छ ।
इलेक्ट्रिक कार ब्याट्रीहरू प्रायः चीनबाट उत्पन्न हुन्छन्, यसको आफ्नै उत्पादन स्थापना गर्न बेलायती प्रयासहरूको बावजुद् तिनीहरूले बिक्री मूल्यको महत्वपूर्ण भागको प्रतिनिधित्व गर्न सक्दछन् ।
