तनहुँ। यहाँको पर्यटकीय नगरी बन्दीपुर घुम्न आएका विदेशी पर्यटक कौरा नृत्यमा छमछमी नाचेका छन्। बन्दीपुरमा जारी १३ औँ सांस्कृतिक तथा सडक खाना महोत्सवका अवसरमा सोमबार विदेशी पर्यटक कौरा नाचेका हुन्।
मगर समुदायको प्रख्यात उक्त नाच महोत्सवमा प्रस्तुत गरिएको थियो। मगर समुदायका युवायुवतीसँगै विदेशी पर्यटकले उक्त नाचमा सहभागिता जनाएका थिए।
नेपाली समुदायको कला, संस्कृति र रितीरिवाज देखेर विदेशी पर्यटक मोहित भएको बन्दीपुर भ्रमण वर्ष २०२५ का सचिवालय संयोजक वैशबहादुर गुरुङले जानकारी दिए।
उनले भने, ‘महोत्सवमा विभिन्न जातजातिका कला, संस्कृति, नृत्य प्रवर्द्धन गरेका छौँ। बन्दीपुरभित्रका मगर, गुरुङ, नेवार जातजातिका नाचलाई समावेश गरेका छौँ।’
बन्दीपुर भ्रमण वर्ष भर विविध कार्यक्रम गरिने गुरुङको भनाइ छ। महोत्सवमा विभिन्न रैथाने समुदायले बनाउने परिकारको स्वाद लिन पाइने जनाइएको छ। महोत्सवका अवसरमा विविध जातजातिका सांस्कृतिक कार्यक्रम प्रस्तुत गरिनेछ।
मगर, नेवार, गुरुङ, ब्राम्हणलगायत अन्य जातजातिका सांस्कृतिक नाचलाई सडक खाना महोत्सवमा समावेश गरिएको बन्दीपुर भ्रमण वर्षका प्रचारप्रसार संयोजक राजु बानियाँले जानकारी दिए।
आन्तरिक पर्यटकको अलवा बन्दीपुरमा विदेशी पर्यटकको उत्तिकै भीड हुन्छ। यहाँ विशेषगरी चिनियाँ पर्यटकको संख्या बढी छ। नेपाल आएका अधिकांश पर्यटक एक रात बस्नका लागि बन्दीपुर आउने गरेका छन्।
बन्दीपुर पर्यटन विकास समितिका अध्यक्ष किसान प्रधानले बन्दीपुर घुम्न आउने विदेशी पर्यटक यहाँको संस्कृति देखेर मोहित हुने गरेको बताए। उनले भने, ‘यहाँको संस्कृति देखेर विदेशीहरु रमाउँछन्। अन्य बेलामा यहाँको कला संस्कृतिबारे विदेशीलाई जानकारी गराउने गरेका छौँ।’
बिस्केटजात्रा प्रदर्शन
यसैगरी बन्दीपुरमा आज बिस्केटजात्रा प्रदर्शन गरिएको छ। नेवार समुदायको जात्रा संरक्षण गर्ने उद्धेश्यसहित बिस्केटजात्रा प्रदर्शन गरिएको हो। बन्दीपुरका नेवारहरुले नयाँ वर्षमा मनाउने बिस्केट जात्रादेखि हरेक संस्कृति भक्तपुरे शैलीमा मनाउँदै आएका छन्।
बन्दीपुर नेवा पुचःका अध्यक्ष किसान प्रधानले पुर्खाहरुले मनाउँदै आएका पर्व र संस्कृति बिर्सने नभइ प्रत्येक वर्ष त्यसलाई निरन्तरता दिँदै आएको बताए।
बन्दीपुरमा बस्ती मगर समुदायले बसालेका हुन्। त्यसैकारण बन्दीपुरको नामाकरण मगर भाषामै गरिएको छ। वन भनेको जंगल र डि भनेको मगर भाषामा पानी हो। विस्तारै मगर समुदाय यहाँबाट पलायन हुन थाले र नेवार समुदायको उपस्थिति बढ्न थालेको बताइन्छ।
बन्दीपुर बजारमा मात्रै एक सय ३४ घरधुरी नेवार समुदायको छ। बन्दीपुरमा भक्तपुरे शैलीका घर निर्माण गरिएका छन्। बन्दीपुरमा नेवार समुदायले बिस्केट जात्रा, लाखे नाच, गाईजात्रा, बाघ जात्रा, रोपाइँ जात्रालगायत मनाउँदै आएका छन्।
बन्दीपुरमा २५० वर्ष अघिदेखि नेवार समुदायले विभिन्न जात्रा प्रदर्शन गर्दै आएका छन्। प्रधानले भने, ‘भक्तपुरबाट बन्दीपुर नेवार बसाइँसराइँ मात्रै गरेनन्, संस्कृति पनि लिएर आएँ। त्यही संस्कृतिको संरक्षण नेवार समुदायले गरिरहेका छन्।’
पृथ्वीनारायण शाहले काठमाडौँ आक्रमण गर्दा भक्तपुरका प्रधान, पिया, श्रेष्ठ, मल्ल र जोशीहरु बन्दीपुर पसेको इतिहास छ। व्यापार गर्न बन्दीपुर छिरेका भक्तपुरका नेवारहरुकै कारण बन्दीपुरमा आजसम्म विभिन्न जात्राको परम्परा रहँदै आएको छ।
