ऐतिहासिक रूपमा रूस–सहयोगी मुलुकका रूपमा मस्कोको कक्षबाट टाढा हुँदै आर्मेनियाको संसद्ले बुधबार युरोपेली सङ्घ (इयु) को सदस्यता प्रक्रिया सुरु गर्ने विधेयक पारित गरेको छ।
भू–परिवेष्टित सीमावर्ती ककेसस राष्ट्र आर्मेनियाले हालको केही वर्षदेखि पश्चिमी देशहरूसँग निकटता बढाएको छ। मस्कोले आफ्नो कट्टर–शत्रु अजरबैजानबाट बचाउन असफल भएको भन्दै आर्मेनियाले निराशा व्यक्त गरेको छ।
सत्तारूढ सिभिल कन्ट्र्याक्ट पार्टीका सांसदहरूबाट सबै ६४ मतका साथ अन्तिम पठनमा पारित र विपक्षी सांसदहरूबाट सात मत विपक्षमा मतदान गरे। विधेयकले आर्मेनियाली सरकारलाई इयुको प्रवेश प्रक्रिया सुरु गर्न आह्वान गर्दछ।
“आर्मेनिया गणतन्त्र… युरोपेली सङ्घ (इयु) मा आर्मेनियाको प्रवेश प्रक्रिया सुरु गर्ने घोषणा गर्दछ”, पाठमा लेखिएको छ।
अजरबैजानको सन् २०२३ को अप्रत्याशित आक्रमणले बाकुको काराबाख क्षेत्रमा आर्मेनियाली समर्थित पृथकतावादीहरूलाई पराजित गरेपछि येरेभान र मस्कोबीचको सम्बन्ध नाटकीय रूपमा घटेको छ।
आर्मेनियाले यस क्षेत्रमा लगभग दुई हजार सेना तैनाथ गरेको रुसमाथि लडाइँ र त्यसपछिको एक लाखभन्दा बढी आर्मेनियालीको यस क्षेत्रबाट पलायन रोक्न केही नगरेको आरोप लगाएको छ।
आक्रमणको चार दिनपछि आर्मेनियाका प्रधानमन्त्री निकोल पसिन्यानले टेलिभिजन सम्बोधनमा राष्ट्रलाई येरेभानको हालको सुरक्षा गठबन्धन ‘अप्रभावी’ र ‘अपर्याप्त’ भएको बताएका थिए।
सन् २०२४ फेब्रुअरीमा उनले नाटो जस्तै धेरै पूर्व–सोभियत राज्यहरूको रक्षा समूह, रूसी नेतृत्वको सामूहिक सुरक्षा सन्धि सङ्गठनमा आर्मेनियाको सहभागिता स्थगन गरे।
येरेभान मस्कोको इच्छाविपरीत अन्तर्राष्ट्रिय फौजदारी अदालत (आइसिसी) मा प्रवेश गरेको छ। यो कदमले देशलाई रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन येरेभान आउँदा उनलाई पक्राउ गर्न बाध्य बनाउँछ।
आर्मेनियाले सन् २०२४ सेप्टेम्बरमा इयुसँग भिसा उदारीकरण वार्ता सुरु गर्यो र फ्रान्ससँग आफ्ना रक्षा सम्बन्धहरू गहिरो बनायो।
सन् २०२४ जुलाईमा उसले अमेरिकी सैनिकहरूसँग सैन्य अभ्यास गरेको थियो। मस्कोले येरेभानमाथि सम्बन्ध तोड्न खोजेको आरोप लगाउँदै यस कदमप्रति निराश प्रतिक्रिया जनाएको छ।
रूसले गत वर्ष काराबाखबाट आफ्ना शान्ति सेना फिर्ता लैजाने र ककेसस राज्यबाट केही सैनिक र सीमा सुरक्षाकर्मी हटाउने घोषणा गरेको थियो।
