जेरुसेलम । इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुले आइतबार दमास्कसमा बशर अल–असदलाई सत्ताच्यूत गरेपछि सिरियासँगको सीमामा रहेको असैन्यीकृत बफर जोन ‘कब्जा’ गर्न इजरायली सेनालाई आदेश दिएको बताएका छन्
उनले दुवै देशबीच ५० वर्षको ‘विच्छेदन सम्झौता’ भत्किएको र ‘सिरियाली सेनाले आफ्नो स्थान त्याग्ने बताए ।
उनले भने, “फलस्वरूप मैले हिजो आइडिएफ (सेना) लाई बफर जोन र नजिकैको कमान्डिङ स्थानहरू कब्जा गर्न निर्देशन दिएँ । हामी कुनै पनि शत्रु शक्तिलाई हाम्रो सीमामा स्थापित हुन दिनेछैनौँ ।”
इजरायली कब्जामा रहेको गोलान हाइट्सको भ्रमण गर्दा नेतान्याहुले गरेको यो घोषणा सेनाले यस क्षेत्रमा सेना तैनाथ गरेको बताएपछि आएको हो ।
इस्लामिक नेतृत्वको विद्रोहीहरू सिरियाभरि द्रुत गतिमा अघि बढ्दै जाँदा इजरायलले एक दिन अघि नै आफ्ना सैनिकहरू शान्ति सैनिकहरूमाथि आक्रमण रोक्न सहयोग गर्न संयुक्त राष्ट्र–नियन्त्रित बफर जोनमा प्रवेश गरेको बताएको थियो ।
आइतबार सेनाले ‘बफर जोनमा सशस्त्र व्यक्तिहरूको सम्भावित प्रवेश’ भन्दै त्यहाँ सेनाको तैनाथीको घोषणा गरेको थियो ।
“सिरियामा हालैका घटनाहरूपछि… आइडिएफ (सेना) ले गोलान हाइट्सका समुदाय र इजरायली नागरिकहरूको सुरक्षा सुनिश्चित गर्न बफर जोन र आफ्नो रक्षाका लागि आवश्यक अन्य स्थानहरूमा सेना तैनाथ गरेको छ”, एक सैन्य विज्ञप्तिमा भनिएको छ ।
इजरायली सेनाले बफर जोनको संरक्षण र इजरायलको रक्षा गर्न आवश्यक हुँदासम्म सञ्चालन जारी राख्ने विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । इजरायली सेनाले ‘सिरियाको आन्तरिक घटनामा हस्तक्षेप गरिरहेको छैन’ भनी विज्ञप्तिमा जोड दिइएको छ ।
इस्लामिक समूह हयात ताहरिर अल–शामको नेतृत्वमा रहेको विद्रोही गठबन्धनले नोभेम्बर २७ मा सरकारी फौजविरुद्ध नयाँ आक्रमण सुरु गरेपछि सिरियाली सरकारी फौजले इजरायलको कब्जामा रहेको गोलान नजिकै आफ्नो स्थान छोडेको युद्ध निगरानीकर्ताले बताएका छन् ।
सिरियन अब्जर्भेटरी फर ह्युमन राइट्सका प्रमुख रामी अब्देल रहमानले शनिबार सिरियाली सेना कुनेइत्रा प्रान्तको स्थानबाट पछि हटेको बताउनुभयो । यसमा गोलान हाइट्सको केही भाग पर्दछ ।
अधिकांश पठारलाई सन् १९६७ देखि इजरायलले कब्जा गरेको छ । यो पछि अधिकांश अन्तर्राष्ट्रिय समुदायद्वारा मान्यता प्राप्त नगरेको एउटा कदममा संलग्न भयो ।
सन् १९४७ मा इजरायली–नियन्त्रित र सिरियाली क्षेत्रहरूलाई अलग गर्दै बफर जोन स्थापना गरिएको थियो । त्यसपछि संयुक्त राष्ट्रसङ्घका शान्ति सैनिकहरू त्यहाँ तैनाथ छन् ।
संयुक्त राष्ट्रसङ्घका शान्तिसेनाा प्रवक्ताले शनिबार युएनडिओएफका कर्मचारीहरूले ‘पृथकताको क्षेत्रमा अज्ञात सशस्त्र व्यक्तिहरू देखेको र करिब २० जना पृथकताको क्षेत्रको उत्तरी भागमा मिसनको एउटा स्थानमा गएको’ बताए ।
इजरायली सेनाले ‘आक्रमण रोक्न संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय शान्ति सेनालाई सहयोग गरिरहेको’ बताएको छ ।
संयुक्त राष्ट्रसङ्घका प्रवक्ताले भने, “शान्तिरक्षकहरूले गोलानमा आफ्नो अनिवार्य गतिविधिहरू जारी राखेका छन् ।”
लेबनानी मिडिया आउटलेटहरूले आइतबार हतियार भण्डारलाई लक्षित गर्दै कुनेइत्रामा इजरायली आक्रमण भएको रिपोर्ट गरेका छन् । इजरायली सेनाले यस विषयमा टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरेको छ ।
एक छुट्टै विज्ञप्तिमा इजरायली सेनाले चार ड्रुज सहर समेट्ने क्षेत्रमा उत्तरी गोलान हाइट्सका विद्यालयहरूलाई अनलाइन शिक्षामा सार्ने र त्यस क्षेत्रका कृषि भूमिहरूमा ‘बन्द सैन्य क्षेत्र’ घोषणा गर्ने बताएको छ ।
सरकार विरोधी प्रदर्शनको दमनपछि सन् सन् २०११ मा सुरु भएको सिरियाको युद्धको सुरुमा विद्रोही सेना र जिहादी समूहहरूले कुनेइत्रा प्रान्तका केही भागहरू कब्जा गरेका थिए ।
सन् २०१४ अगस्टमा इस्लाकिम विद्रोहीहरूले यूएनडीओएफमाथि आक्रमण गरे र फिजीका झन्डै ४० शान्तिरक्षकलाई बन्दी बनाई करिब दुई हप्तासम्म बन्दी बनाएका थिए ।