बीबीसी । कतार सरकारले इजरायल र हमासबीच शान्ति सम्झौता गराउने आफ्नो प्रयास वार्तामा बस्ने दुवै पक्षको अनिच्छाका कारण रद्द गरेको जनाएको छ । दोहालाई आफ्नो देशमा रहेको हमासको कार्यालय बन्द गर्न अमेरिकी दबाव आइरहेको भनिएका विवरण समेत सार्वजनिक भएका छन् ।
कतारको विदेश मन्त्रालयले इजरायल र हमासबीच शान्ति सम्झौताको मध्यस्थता गर्ने प्रयास स्थगित गरेको जनाएको छ । तर उसले दोहामा हमासको कार्यालय बन्द गर्ने भनिएका खबरलाई खारेज गरेको छ ।
त्यसयता इजरायल सरकारले कतारप्रति रोष व्यक्त गर्दै उसले हमासलाई साथ दिइरहेको र आतङ्कवादी समूहलाई मलजल गरेको आरोप लगाएको छ । कतारले मध्यपूर्वमा आफूलाई शान्ति स्थापकको पहिचान बनाएको भएपनि उसलाई वर्तमान इजरायल–हमास द्वन्द्वमा युद्धविरामका लागि मध्यस्थता गर्न सकस परिरहेको छ ।
कतार पर्सिअन खाडीमा अवस्थित ११,६०० वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको एउटा सानो देश हो । तर यसले ठूलो परिमाणमा प्राकृतिक ग्यास निर्यात गर्छ र यो प्रतिव्यक्ति आय धेरै हुने संसारको छैटौँ देश हो ।
त्यहाँको सरकारले आफूलाई अन्तर्राष्ट्रिय शान्ति स्थापकको भूमिकामा उभ्याउँदै पछिल्लो दुई दशकमा मध्यपूर्व, युरोप र अफ्रिकाका युद्धरत पक्षबीच कैयौँ युद्धविराम र शान्ति सम्झौताका लागि मध्यस्थता गरेको छ ।
सन् २०२३ को नोभेम्बरमा उसले इजरायल र हमासबीच एक अस्थायी युद्धविरामका लागि वार्ता गराएको थियो । त्यसक्रममा १०५ जना इजरायली बन्धक २४० जना प्यालेस्टिनी बन्दीहरूसँग साटफेर गरिएका थिए ।
सन् २०२० मा कतारले तालिबान र अमेरिकाबीच एउटा शान्ति सम्झौता मध्यस्थता गर्दै अफगानिस्तानमा दुई दशक चलेको युद्ध अन्त्य हुने अवस्था बनाएको थियो । त्यससँगै अमेरिका र उसका साझेदार देशहरू त्यहाँबाट फर्किए र तालिबानले उक्त देशमा आफ्नो शासनसत्ता सुरु गर्यो ।
सन् २०२३ मा कतारले अमेरिका र इरानबीच एउटा बन्दी साटासाट सम्झौता गर्नमा समेत मध्यस्थता गरेको थियो । सोही वर्ष उसले रुस र युक्रेनबीच दुई देशबीचको जारी युद्धमा युक्रेनबाट रुस लगिएका बालबालिकालाई फिर्ता ल्याउने वार्ताको मध्यस्थता गरेको थियो ।
सन् २०२२ मा कतारले चाड सरकार र ४० विपक्षी समूहहरूबीच युद्धविराम गराउन मध्यस्थता गर्यो । अनि सन् २०१० मा उसले सुडान सरकार र त्यहाँको पश्चिमी प्रान्त डार्फरका सशस्त्र समूहबीच शान्ति सम्झौता गराएको थियो ।
