पोर्ट मोरेस्बी (पपुवान्यूगिनी) । पपुवा न्यू गिनीमा घातक पहिरोबाट बचेका व्यक्तिले रोगको प्रकोपको जोखिमको सामना गरिरहेको उल्लेख गर्दै पर्याप्त खाना र सफा खानेपानीको आपूर्ति नपाएको राष्ट्रसङ्घीय निकायले बिहीबार जनाएको छ ।
माटो, ठूला चट्टान र भग्नावशेषको थुप्रोमा पहाडी समुदाय गाडिएको छ दिनपछि राष्ट्रसङ्घको आप्रवासन निकायले पानीको स्रोतहरू दूषित भएको र रोगको जोखिम बढेको बताएको छ ।
यस क्षेत्रको धेरैजसो पानी पहिरोको स्थलबाट बग्छ । अहिले भग्नावशेषबाट बग्ने खाडलहरू दूषित भएकाले रोगको प्रकोपको जोखिम खडा गरेको संयुक्त राष्ट्रसङ्घको आप्रवासन निकायले मूल्याङ्न प्रतिवेदनमा साझेदारहरूलाई बताएको छ । पानीलाई पिउनका लागि सुरक्षित बनाउन प्रशोधन गर्ने कुनै विधिहरू प्रयोग नगरिएकाले मलेरियालगायतका रोगको चेतावनी दिँदै राष्ट्रसङ्घले उस्तो भनेको होे ।
गत हप्ताको धेरैजसो समयदेखि यम्बेली र लपाक वार्डका बासिन्दाहरूले पहिरोमा प्रिएका आफन्तहरूको खोजीमा अनगिन्ती टन माटो उत्खनन गर्दै आएका छन् । प्रत्यक्षदर्शीहरूले मृत शरीरको दुर्गन्ध अत्यधिक भएको बताएका छन् भने स्थानीय अधिकारीहरूले ६ देखि ११ जनाको शव फेला परेको बताएका छन् ।
साइटमा पानी शुद्धिकरण ट्याब्लेटहरू र जीवन बचाउने खाद्य आपूर्ति गर्न संयुक्त राष्ट्रको आप्रवासनका लागि अन्तर्राष्ट्रिय सङ्गठनले शीर्ष प्राथमिकताहरूका रूपमा सूचीबद्ध गरेको थियो । पहिरोले समुदायमा आउने र जाने मुख्य सडक पनि काटिएकोमा अझै सहज हुन सकेको छैन ।
भारी मेसिनरी आइपुगेपछि ९० हजार वर्ग मिटर नाप्ने विपद् क्षेत्र भए पनि काम गरेपछि मृतकको सङ्ख्या उल्लेखनीय रूपमा बढ्ने अनुमान गरिएको छ ।
एङ्गा प्रान्तीय प्रशासक स्यान्डिस साकाले “अस्थिर भूमि आवागमनको जोखिमका कारण त्यस्ता मेसिनरी, इन्जिनियर वा प्राविधिक प्रस्तावहरू प्राप्त गर्न सम्भव नभएको बताए ।
सहायता एजेन्सी तथा विदेशी दाताहरूले मृतक, घाइते र विस्थापितको सङ्ख्याको बारेमा अविश्वसनीय अनुमानहरूले अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिक्रियालाई जटिल बनाएकोमा चिन्तित छन् । प्रभावित क्षेत्र र जनसङ्ख्याको बारेमा सही र समयमै जानकारीको अभावले प्रभावकारी योजना र मानवीय सहायताको वितरणमा बाधा पुर्याउने आइओएमले चेतावनी दियो ।
पपुवा न्यू गिनीका प्रधानमन्त्री जेम्स मारापेले मृतकको सङ्ख्या दुई हजार पुगेको अनुमान गरेका छन् । जसले यसलाई हालैको स्मृतिमा सबैभन्दा घातक पहिरोहरु मध्ये एक बनाउने उनको भनाई छ । तर स्याटेलाइट विशेषज्ञ, विपद् राहत व्यवसायी, स्थानीय अधिकारी र कूटनीतिज्ञले यो सङ्ख्या बढेको बताएका छन् ।
पहिरोको लागि, यो सबैले सहरमा देख्ने जीवनको क्षति भएको विशेषज्ञ र हल विश्वविद्यालयका उपकुलपति डेभिड पेटलीले बताए । पूर्व–असफलताहरूले त्यहाँ मानिसहरूको एकाग्रता थियो भन्ने विचारलाई समर्थन नगर्ने उनले बताए । एङ्गा प्रान्तीय प्रशासक साकाले बिहीबार मृतकको सङ्ख्या सयौँ मा रहेको बताए ।
उनले आघातबाट बचेका व्यक्तिहरूले अझै बेपत्ता भएका प्रियजनहरूको बारेमा भरपर्दो जानकारी प्रदान गर्न असमर्थ भएको बताए । प्रतिक्रिया टोलीहरूले जानकारी सङ्लन गर्न थालेका छन् । जो त्यहाँ थिए र प्रभावित व्यक्तिहरूको सङ्ख्य प्रारम्भिक तथ्याङ्कहरू शुक्रबार ढिलो पुष्टि हुने अनुमान गरेको साकाले बताए ।
केही प्रमुख टोलीहरू अझै पनि विपद् क्षेत्रमा पुग्न सङ्घर्ष गरिरहेको समयमा उनले पपुवा न्यू गिनीका प्रतिक्रिया कार्यकर्ताहरूले यस्तो बताएका हुन ।
