काठमाडौं । दुई सातादेखि चीनका बालबालिकामा फैलिएको श्वासप्रश्वाससम्बन्धी रोगको जोखिममा नेपाल पनि रहेको विज्ञहरूले औंल्याएका छन्। चीनको बेइजिङसहित आसपासका क्षेत्रमा फैलिएको उक्त रोगका बिरामीका कारण अस्पतालहरू भरिएको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूले जनाएका छन्। रोग र त्यसको कारण भने पहिचान भएको छैन।
बालबालिकामा ज्वरो आउने, रुघाखोकी लाग्ने र श्वासप्रश्वासमा बाधा उत्पन्न हुनेजस्ता लक्षण देखिएका छन् । बिरामीको जाँच गर्दा मायोप्लाज्मा कीटाणु, कोभिड १९ भाइरस, प्याथोगन्स, इन्फ्लुएन्जा र सिन्किस्थिर भाइरस देखिएको जनाइएको छ।
चीनमा फैलिएको उक्त रोगप्रति विश्व स्वास्थ्य संगठनले पनि चासो देखाएको छ। संगठनले चीनसँग रोगसम्बन्धी रिपोर्ट मागेको छ। संगठनले यो समस्याबाट पाका उमेरका मानिसभन्दा बालबालिका बढी प्रभावित भएको जानकारीमा आएको भन्दै सचेत हुन सबैलाई आग्रह गरेको छ।
चीनमा आकस्मिक रूपमा निमोनिया जस्तै श्वासप्रश्वाससम्बन्धी रोग फैलिएपछि भारत सरकारले पनि सूचना जारी गर्दै आफ्ना स्वास्थ्य संस्थालाई तयारी अवस्थामा रहन र नागरिकलाई सतर्कता अपनाउन अपिल गरेको छ। नेपाल सरकारले भने यसबारे अहिलेसम्म आधिकारिक सूचना जारी गरेको छैन।
यसअघि चीनमा फैलिएको कोभिड १९ बाट नेपाल पनि नराम्ररी प्रभावित भएको थियो। अहिले चीनमा फैलिएको पहिचान नभएको रोगको जोखिममा नेपाल पनि रहेको शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल अनुसन्धान शाखाका प्रमुख डा। शेरबहादुर पुनले बताए। ‘कोभिडको असर नेपालमा पर्यो, अहिले चीनमा फैलिएको रोगको असर पनि नपर्ला भन्न सकिँदैन,’ उनले भने। उनका अनुसार हाल बेइजिङसहित आसपास क्षेत्रमा फैलिएको उक्त रोग थप फैलिने क्रममा छ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय विपद् व्यवस्थापन एकाइका डा। समीरकुमार अधिकारीले चीन छिमेकी राष्ट्र हुनु र दुई देशबीच आवतजावत भइरहने भएकाले नेपाल पनि उक्त रोगको जोखिममा रहेको बताए। ‘विश्व आवतजावतको हिसाबले सानो भइसक्यो। एक ठाउँमा देखिएको सरुवा रोग विश्वभरि सजिलै फैलिन्छ,’ उनले भने। छिमेकी मुलुकमा फैलिने रोगबाट नेपाल अछुतो रहन सक्दैन भन्ने कोभिडबाट पुष्टि भइसकेकाले सतर्कता अपनाउनुपर्ने उनले बताए। चीनमा अहिले फैलिएको रोगको प्रकृति, असर, कारणबारे विस्तृत विवरण नआएसम्म त्यसको असर कहाँसम्म पर्छ भन्नेबारे भन्न नसकिने अधिकारीले बताए।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयको उपचारात्मक महााशाखा प्रमुख एवं सरुवा रोग विशेषज्ञ डा. अनुपराज बास्तोलाले चीनमा फैलिएको श्वासप्रश्वाससम्बन्धी रोगको विस्तृत विवरण नआएसम्म जोखिमबारेमा यकिन रूपमा भन्न नसकिने बताए। उनले भने, ‘रोगको खास कारण के हो भन्नेबारे विस्तृत विवरण आउनुपर्छ, त्यसपछि मात्र नेपालमा कति जोखिम छ भन्न सकिन्छ।’
इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका प्रमुख डा। रुद्र मरासिनीले सरकारले अहिले चीनमा देखापरेको श्वासप्रश्वाससम्बन्धी रोगको जोखिमका विषयमा यकिन नगरिसकेको बताए। ‘कति जोखिम छ भनेर भनिहाल्ने अवस्था छैन,’ उनले भने। उनका अनुसार महाशाखाले अहिलेसम्म कुनै पूर्वसचेतनाका लागि सूचना पनि जारी नगरेको जनाए। यो समाचार नागरिक दैनिकमा छ ।
