युक्रेनले शनिबार आफ्नो विद्युत् ग्रिडलाई जापोरिजिया आणविक केन्द्रसँग जोड्ने दुईवटा विद्युत् लाइन रातारात काटिएको र उक्त प्लान्ट ‘दुर्घटना’ को जोखिममा परेको जनाएको छ ।
गत वर्ष रूसी सेनाले कब्जा गरेदेखि नै यो प्लान्ट युद्धको केन्द्रमा रहँदै आएको छ र दुवै पक्षले एकअर्कालाई आफ्नो सुरक्षामा सम्झौता गरेको आरोप लगाउँदै आएका छन् ।
युक्रेनको आणविक ऊर्जा सञ्चालक निकायले विज्ञप्तिमा भनेको छ, “पूर्ण विद्युत कटौतीका कारण आणविक ऊर्जा संयन्त्रले २० वटा डिजेल जेनेरेटरबाट आफ्नो आवश्यकतापूरा गर्न थालेको छ ।
युक्रेनी विशेषज्ञहरूले तुरुन्तै अफ–साइट पावर पुनः स्थापना गर्न सक्षम हुनुअघि नै यो प्लान्ट ‘आणविक र विकिरण दुर्घटनाको सङ्घारमा’ रहेको बताइएको छ । युक्रेनको घटनाको विवरण तत्काल पुष्टि गर्न सकेको छैन ।
प्लान्टको रूसद्वारा परिचालित अपरेटरले प्लान्टले रातभर डिजेल जेनेरेटरको सहारा लिएको र यसले सुरक्षित सीमाभित्र सञ्चालन गरेको थियो र कुनै सुरक्षा उल्लङ्घनको रिपोर्ट गरिएको थिएन ।
अन्तर्राष्ट्रिय आणविक ऊर्जा एजेन्सी (आईएईए) का अनुसार गत वर्ष द्वन्द्व सुरु भएयता यो आठौं पटक हो जब प्लान्ट बाह्य ऊर्जाबाट काटिएको छ ।
आईएईएका प्रमुख राफेल ग्रोसीले भने, “पछिल्लो बाह्य विद्युत कटौतीले प्लान्टको अनिश्चित आणविक सुरक्षा र सुरक्षा स्थितिको बारेमा अर्को सम्झना दिलाउँछ, जुन साइटबाट धेरै टाढाका घटनाहरूबाट प्रभावित हुन सक्छ ।”
उनले भने, “आईएईएले आणविक दुर्घटना रोक्न सक्दो प्रयास गरिरहेको छ । म सबै पक्षलाई प्लान्टलाई थप खतरामा पार्ने कुनै पनि कदम नचाल्न पनि आह्वान गर्दछु।”
गत वर्षदेखि आईएईएका अधिकारीहरू प्लान्टको स्थल अनुगमनमा छन् । यसलाई अत्यधिक तातो हुनबाट रोक्न निरन्तर मर्मत सम्भारको आवश्यकता पर्दछ ।
यसले सेप्टेम्बर २०२२ मा युक्रेनको ग्रिडमा बिजुली आपूर्ति गर्न बन्द गरेको थियो र २१ महिनाको द्वन्द्वमा गोलाबारी र ड्रोन आक्रमणले बारम्बार प्रभावित भएको छ ।
