२०२३ मा रुसको रक्षा बजेट शतप्रतिशत बढ्यो



रुसले सन् २०२३ मा आफ्नो रक्षा खर्च दोब्बर गरेको छ । रोयटर्सका अनुसार अहिले रुसको रक्षा खर्च १०० बिलियन डलर पुग्ने भएको छ । रुसले यसअघि सन् २०२३ का लागि करिब ४८ बिलियन डलर रक्षा खर्च तय गरेको थियो । तर, रुसले २०२३ को पहिलो ६ महिनामा १२ प्रतिशत अर्थात ५४ बिलियन डलर बढी खर्च गरेपछि यो निर्णय लिएको बताइएको छ ।

यो समग्र सार्वजनिक खर्चको एक तिहाइ हो । जुन २०२२ को फेब्रुअरीमा सुरु भएको युक्रेन युद्ध र रुसमाथि बढ्दो प्रतिबन्धलाई ध्यानमा राखेर लिइएको हो । रूसको बजेटको १७.१ प्रतिशत देशको सुरक्षामा खर्च गर्ने योजना छ । पहिलो ६ महिनामा रुसले आफ्नो बजेटको १९.२ प्रतिशत रक्षामा खर्च गरेको छ । रुसले यस वर्ष जनवरी-फेब्रुअरीमा आफ्नो सेनामा करिब २१ बिलियन डलर खर्च गरेको थियो ।


रुसले सन् २०११ देखि २०२२ सम्म रक्षा क्षेत्रमा सबैभन्दा बढी २३ प्रतिशत र सबैभन्दा कम १३.९ प्रतिशत खर्च गरेको छ । उही समयमा, रूसले हालसम्म २०२३ रक्षा बजेटको ५७.४ प्रतिशत खर्च गरिसकेको छ । जुलाईमा, रुसका उप रक्षा मन्त्री डेनिस मान्टुरोभले रूसको रक्षा उद्योगले अब एक महिनामा २०२२ मा भन्दा धेरै हतियारहरू बनाउँदै गरेको बताए ।

रक्षा बजेट बढाउन रुसमा विद्यालय, अस्पताल र सडकसँग सम्बन्धित बजेट पहिले नै घटाइएको थियो । अब अन्य उद्योगको कोषमा पनि कमी आउने अनुमान गरिएको छ । रिपोर्टका अनुसार विश्वले २०२२ मा रक्षा र हतियारमा २.२४ ट्रिलियन डलर खर्च गरेको थियो ।

यो संसारमा सेनामा भएको सबैभन्दा बढी खर्च हो । रिपोर्टका अनुसार रुस–युक्रेन युद्धका कारण यो खर्च बढेको हो । प्रतिवेदनमा भनिएको छ, युरोप महादेशमा मात्र युद्धका कारण प्रतिरक्षा खर्च एक वर्षमा १३ प्रतिशतले बढेको छ । यो विगत ३० वर्षयताकै उच्च हो ।

युद्धको कारण, रूस वरपरका देशहरूले आफ्नो रक्षामा आफ्नो खर्च द्रुत रूपमा बढाए । फिनल्याण्डले सैन्य खर्च ३६ प्रतिशतले बढाएको छ भने लिथुआनियाले २७ प्रतिशतले वृद्धि गरेको छ । युक्रेनको खर्च ६ प्रतिशतले बढेको बताइएको छ ।

बेलायतले रेकर्ड मुद्रास्फीतिको बीचमा युक्रेनलाई सहयोग गर्न सैन्य खर्च पनि बढायो । ताइवान र दक्षिण चीन सागरलाई लिएर अमेरिकासँग चर्को विवादका बीच चीनले आफ्नो रक्षा बजेट ४.२ प्रतिशतले बढाएको छ । यसपछि चीन रक्षा बजेट खर्च गर्ने विश्वको दोस्रो ठूलो देश बनेको छ ।