काठमाडौँ । अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारीका लागि युरोपेली आयुक्त युटा उर्पिलाइनेनले नेपालको स्वास्थ्य र शिक्षा क्षेत्रमा गर्दै आएको सहयोग र सहकार्यलाई निरन्तरता दिने बताएकी छिन् ।
आज यहाँ प्रसूति गृह तथा स्त्री रोग अस्पतालमा सञ्चालित ‘अमृत कोष’ (ह्युमन मिल्क बैंक) को निरीक्षण गर्ने क्रममा आयुक्त उर्पिलाइनेनले पोषण र स्वास्थ्यका कार्यक्रमलाई निरन्तर सहयोग प्रदान गर्ने बताएकी हुन् । उनले भनिन्, “युरोपेली युनियनले बहुक्षेत्रीय पोषण योजना कार्यान्वयनअन्तर्गत स्तनपानलाई प्रोत्साहन गर्दै आएको छ । यस अस्पतालले पोषण र स्वास्थ्यमा सुरु गरेको काम प्रशंसनीय छ ।”
उनले स्वास्थ्य र शिक्षा क्षेत्रका विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालनका लागि आयोगले नेपालसँग दशकौँसम्म सहयोग र सहकार्य गर्ने बताइन् । गत भदौ महिनामा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले उक्त अमृत कोषको उद्घाटन गरेकी थिइन् । कोषले सुत्केरी आमाबाट सुरक्षितरूपमा दान गरिएको दूध सङ्कलन, प्रशोधन, परीक्षण र भण्डारण गर्ने गरेको छ । कोषले समय नपुगी जन्मिएका, कम तौल भएका र अन्य जोखिममा रहेका शिशुलाई आमाको दूध उपलब्ध गराउँदै आएको छ ।
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयकी अतिरिक्त सचिव सङ्गिता कौशल मिश्राले दूध बैंकको सञ्चालन र विस्तारले भर्खरै जन्मेका शिशुको मृत्युदर घटाउन सहयोग गर्ने बताइन् । उनले भनिन्, “स्तनपान हरेक शिशुको अधिकार हो । बिरामी शिशु र बालबालिकाका लागि दूध बैंकले निकै सहयोग गरेको छ । यस सेवालाई विस्तार गर्न आवश्यक छ ।”
अस्पतालका निर्देशक डा पवनजङ्ग रायमाझीले कोषले धेरै आमा र शिशुको स्वास्थ्यमा योगदान पुर्याएको भन्दै आभार व्यक्त गरे । उनले भने, “अमृत कोषले बालबालिकामैत्री स्वास्थ्य प्रणाली सुनिश्चित गर्नमा योगदान पुर्याइरहेको छ । युरोपेली आयोगको आर्थिक र प्राविधिक सहयोगप्रति आभारी छौँ ।”
उनले सङ्कलन केन्द्र बढाउन सके धेरै आमाहरूले दूध दान गर्ने सक्ने बताए । “अस्पतालभित्र माग हुने दूधको ४० प्रतिशतमात्र उपलब्ध हुँदै आएको छ । पोस्ट नेटल वार्ड परिसरमा सङ्कलन केन्द्र थप्न सके दाताबाट अझ धेरै दूधको सङ्कलन बढ्न सक्ने विश्वास गरेका छौँ”, उनले भने ।
नेपाल सरकार, युरोपेली युनियन र युनिसेफको साझेदारीमा स्थापना भएको कोषले सञ्चालनमा आएको पाँच महिनाको अवधिमा तीन सय आमाबाट एक सय ७४ लिटर दूध सङ्कलन गरेको छ । अस्पतालमा वार्षिक २४ हजारको सङ्ख्यामा शिशुको जन्म हुने गरेको छ । कम तौल भएका शिशुको जन्म १२ प्रतिशतसम्म रहेको निर्देशक डा रायमाझीले बताए ।