घोराही । खाने मुखलाई जुँगाले छेक्दैन भने झैँ ५५ वर्षीय यमीकुमारी पुनमगरलाई पनि पढ्न उमेरले छेकेन । दाङको घोराही उपमहानगरपालिका–२ रामपुर कालीमाटीकी उनी ५५ वर्षको उमेरमा पनि विद्यालय जाने गर्छिन् ।
स्थानीय गङ्गा माध्यामिक विद्यालय रामपुरको कक्षा ५ मा अध्ययनरत यमी साक्षर हुन नसकेकै कारण विभिन्न समस्या भोग्न परेकाले बुढेसकालमै भए पनि पढ्ने रहर पूरा गर्न आफू विद्यालय जाने गरेको बताउछिन् ।
“पढाइ नभएकै कारण कति धेरै अवसर गुमाएको छु”, उनी भन्छन्, “जीवन सजिलो र सहज बनाउन शिक्षाभन्दा ठूलो केही रहेनछ, त्यस कारण अहिले ५५ वर्षको उमेरमा पनि विद्यालय जाने गरेकी छु ।” शिक्षा आर्जन गर्नका लागि उमेरले केही गर्दैन भन्ने कुरा देखाउन पनि अरुलाई प्रेरणा मिल्ने यमीको भनाइ छ ।
उनी यसअघि विसं २०७४ को स्थानीय तहको निर्वाचनमा वडा सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए । जनप्रतिनिधिमा निर्वाचित भएपछि बैठकमा सहभागी हुनुपर्ने, उपस्थितिमा हस्ताक्षर गर्नुपर्ने, वितरण गरेका लेख्य सामग्री पढ्नुपर्ने र अध्ययन गरेर आफ्नो धारणा व्यक्त गर्नुपर्ने जिम्मेवारी आएको हुँदा दुई वर्षअघि कक्षा ३ मा भर्ना भएका थिए । घरमा सबै परिवार शिक्षित भएकाले आफू पनि पढेर हरेक कुराको जानकार बन्ने रहर पूरा हुँदै गएको यमी बताउछन् ।
यसअघि स्थानीय तहमा निर्वाचित भएपश्चात् आफूले पढेलेखेको भए अझ धेरै विषयमा ज्ञान पाउन र जान्न सहज हुने उनको भनाइ छ । यमी घरको काम सबै भ्याएर पनि नियमित विद्यालय जाने गरेकी छन् । शिक्षकहरुले पढ्ने समयमा आज यो पाठ अथवा विषय पढ्ने हो भन्नेवित्तिकै आफूले सहज तरिकाले भेटाउन सकेको उनको अनुभव छ ।
“सुरुसुरुमा पढ्न केही असहज थियो, अहिले त सहज भइसकेको छ”, यमी भन्छिन्, “अहिले नियमित विद्यालयमा जाने र गृहकार्य पनि गर्ने गरेको छु ।” आफ्नो स्वास्थ्यले साथ दिँदासम्म पढाइलाई निरन्तरता दिँदै जाने उनको अठोट छ । बिचैमा पढाइ छोडेकाहरुलाई पनि उहाँको पढ्ने र केही सिक्ने जाँगरले प्रेरणा मिल्ने गरेको छ । “म विद्यालयबाट फर्कंदा अरुले पनि केकति, के के रु पढेको भनेर चासो राख्ने गर्छन्”, यमी भन्छन्, “बिचैमा पढाइ छोडेका दिदीबहिनीले चासो राखेको देखेर खुसी लाग्छ ।” उनलाई परिवारबाट पनि पढाइका लागि निकै सहयोग मिल्ने गरेको छ ।
आफ्ना नाति नातिनाले अध्ययन गर्ने तहमा बसेर उनीहरूसँगै खेल्दै रमाउँदै गरेर सिक्दा झनै रमाइलो हुने गरेको यमीको अनुभव छ । उनको छोरी दुर्गा पुन आमाको पढाइप्रतिको उत्साहका कारण सबै परिवार खुसी हुने गरेको बताउछन् । पढ्नुपर्छ भन्ने त्यो जोश, जाँगर आमामा भएकाले भोलिका दिनमा शिक्षण सिकाइ अझ प्रभावकारी हुँदै जाने उनको विश्वास छ । यमीले आफ्नो पढाइलाई निरन्तरता दिएसँगै विद्यालयमा वातावरण रमाइलो बनेको र अरू साना उमेरका विद्यार्थी पनि सिकाइका लागि उत्प्रेरित भएको विद्यालयका शिक्षिका सीता अधिकारी बताउछिन् ।
परिवेशअनुसारको अध्यापन गराउँदा साना उमेरका विद्यार्थीभन्दा यमीले छिटो सिक्ने र बुझ्ने गरेको उनी बताउछिन् । उनलाई सुरुआती दिनमा अध्ययनका लागि केही अप्ठ्यारो भए पनि हाल भने निकै सहज भएको छ । यमीले सिकाइप्रति उत्सुकता राखेको देख्दा खुसी लाग्ने गरेको शिक्षिका अधिकारीको भनाइ छ । पुराना पुस्ताका व्यक्तिले अझै पनि अध्ययनमा चासो देखाउनाले समाजमा पठन संस्कृतिको विकास हुने र त्यसले हरेक विद्यार्थीलाई अध्ययनशील बनाउने विद्यालयको भनाइ छ ।
