चरमपन्थीका प्रचार सामग्री खुट्याउन फेसबुक असफलः अध्ययन



हिंसात्मक हमलाको जोखिममा रहेको पूर्वी अफ्रिका लक्ष्यित चरमपन्थी समूहका प्रचार सामग्री खुट्याउन फेसबुक असफल भएको निष्कर्ष एक प्रतिवदेनले निकालेको छ । इन्स्टिच्युट फर स्ट्रयाटेजिक डायलगले गरेको अध्ययनअनुसार पूर्वी अफ्रिकामा लक्ष्यित ‘पोष्ट’हरूमा इस्लामिक स्टेट समूह (आईएस) र अल–शबाब चरमपन्थीका प्रचार सामग्री पत्तालगाउन फेसबुक असफल भएको हो ।

इन्स्टिच्युट फर स्ट्रयाटेजिक डायलगले दुई वर्ष लगाएर गरेको नयाँ अध्ययनले आईएस वा सोमालियामा रहेको अल–शबाबलाई खुलेर समर्थन गर्ने फेसबुक पोस्टहरू फेला पारेको, अल–शबाबको ‘ब्रान्डिङ’ गर्ने र स्वाहिली, सोमाली र अरबीलगायत भाषामा हिंसाका निम्ति आह्वान गर्ने सामग्री र तिनलाई व्यापक रूपमा ‘शेयर’ गर्न फेसबुकले अनुमति दिएको देखाएको छ ।


अध्ययन प्रतिवेदनले केन्याका सरकारी अधिकारी र राजनीतिज्ञहरूलाई मुस्लिमहरूको शत्रु भएको आरोप लगाउने चरमपन्थी समूहहरूको कथनप्रति विशेषरूपले चिन्ता व्यक्त गरेको छ । प्रतिवेदनमा लामो समयदेखि केन्यामा व्याप्त सोमाली समुदायहरूप्रतिको घृणा र असहिष्णुता बढाउने सामग्रीबारे पनि उल्लेख गरिएको छ ।

अल–कायदासँग जोडिएको अल–शबाबलाई अफ्रिकाको सबैभन्दा घातक चरमपन्थी समूहको रूपमा वर्णन गरिएको छ । पछिल्ला वर्षमा यो समूहले छिमेकी सोमालियामा रहेको आफ्नो आधारबाट केन्यामा आक्रमण गर्दै आएको छ ।

चरमपन्थीले विशेष आक्रमणको योजना बनाएको फेसबुक पोष्टहरूमा कुनै प्रमाण फेला नपारेको तर त्यसका लेखक र केन्याका विज्ञहरूले चेतावनी दिएका छन् कि हिंसामा सामान्य कलहरूलाई पनि अनुमति दिनु आगामी अगस्टमा हुने राष्ट्रपति निर्वाचनको मुखमा घृणायुक्त भाषण र हिंसा भड्काउने पोष्टहरूले जोखिम बढाउने चेतावनी दिएका प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।

इन्स्टिच्युट फर स्ट्राटेजिक डायलगले चारसय ४५ सार्वजनिक ‘प्रोफाइल’फेला पारेको थियो जसमा केही नक्कली खाता रहेका र तिनै खाताबाट दुई चरमपन्थी समूहसँग जोडिएको सामग्री शेयर हुने गरेको जनाएको छ । ती खाताबाट अन्य १७ हजार खातामा उनीहरूका प्रचारात्मक सामग्री ट्याग भएको थियो ।

शेयर गरिएका ‘स्टोरी’मा केन्या र संयुक्त राज्य अमेरिकालाई इस्लामका शत्रु भनिएको छ भने पोस्ट गरिएका सामग्रीमध्ये केन्याली सैनिकको हत्याको लागि अल–शबाबको आधिकारिक सञ्चार इकाइको प्रशंसा गरेको थियो ।

यसैबीच, समाजमा घृणा फैलाउने वा हिंसा भड्काउने पृष्ठ र प्रोफाइल हटाइएको, त्यस्ता सामग्री पोष्ट हुन नदिन पूर्ण अनुसन्धान एवम् खोजबिन गर्ने बताउँदै फेसबुकले आतङ्कारी समूहलाई फेसबुक प्रयोगको अनुमति नभएको र तिनको समर्थन गर्ने सामग्री भेट्ने वित्तिकै हटाउने जनाएको छ ।

यसअघि विश्वका धेरै ठाउँमा घृणायुक्त अभिव्यक्तिसहितका संवेदनशील सामग्री पहिचान गर्न फेसबुक कसरी असफल भयो भन्ने फेहरिस्त गत वर्ष एसोसिएटेड प्रेसले सार्वजनिक गरेको थियो ।