कांग्रेस महाधिवेशन नजिकिँदैछ व्यस्तता कत्तिको बढेको छ ? कस्तो छ महाधिवेशनको तयारी ?
महाधिवेशनलाई कोभिड–१९ ले धेरै प्रभावित गर्यो । नचाहँदा–नचाहँदै धेरैपटक कार्यतालिकामा संशोधन गर्नुपर्यो । तर, नेतृत्वले सबै कठिनाईका बाबजुद महाधिवेशन गर्ने निर्णय गरेको छ । क्रियाशील सदस्यता नामावलीको टुङ्गो लगाउने काम अन्तिम हुँदैछ । मौसमजन्य चुनौती र कोभिडको संक्रमणको चुनौती अझै छ । मौसम र कोभिडले असमान्य अवस्था ल्याएन भने तोकिएको समयमा महाधिवेशन हुन्छ ।
नेतृत्वका आकांक्षी धेरै देखिए, निरन्तर नेतृत्वमा भएकाहरू र नयाँ आकांक्षी पनि देखिएका छन्, यो कसरी व्यवस्थापन हुन्छ ?
पार्टीको विधानमा कोषाध्यक्षबाहेक अधिकांश पदमा निर्वाचन हुने व्यवस्था छ । पालिकाको वडादेखि केन्द्रसम्म निर्वाचन हुन्छ । यसले धेरैलाई प्रतिस्पर्धामा जाने बाटो खोलेको छ । यसले आकांक्षी र उम्मेदवारलाई बढाएको छ । यसबाट पहिलो पिँढीका रामचन्द्र पौडेल, शेरबहादुर देउवासँगै हामी पनि उम्मेदवार हुन सक्ने अवस्थामा पुगेका छौँ । यस्तो अवस्थामा निर्वाचनले आफैँ व्यवस्थापन गर्छ ।
अर्को को व्यक्ति कोसँग प्रतिष्पर्धा गर्छ, निर्वाचनमा आन्तरिक रूपमा कसलाई कहाँ मिलाउने भन्ने हुनसक्छ । तर को निर्वाचित हुने विषय त निर्वाचनले नै व्यवस्था गर्छ । यसमा चुनौति र अवसर दुवै छ । जहाँसम्म सभापति उम्मेदवारको कुरा हो, हामीलाई पनि लाग्छ पार्टीमा महत्वपूर्ण जिम्मेवारी लिन तयार छौँ । यसको बाबजुद राजनीतिक नेतृत्व भन्ने विषय बोलेर मात्रै पुग्दैन । पार्टीमा सम्मान दिने संस्कार पनि छ । सुझबुझ अनुभवका कुरा पनि छन् । पार्टी सम्हाल्ने विषय बाहिर देखिए जस्तो हुँदैन । यसकारण मलाई लाग्छ, अनुभव र पछिल्लो अवस्थामा दिनुभएको परिपक्क नेतृत्व शेरबहादुर देउवाले दिनुभएको छ । आलोचना टिप्पणीहरू होलान्, तर अप्ठेरो अवस्थामा उहाँले नेतृत्वलाई निरन्तरता दिनुपर्छ भन्ने ठूलो संख्या छ ।
यसको अर्थ पौडेल, देउवा, शशांक कोइराला, विमलेन्द्र निधिलाई एकै ठाउँमा लडाउने हो त ?
यस्तो छ, उपसभापतिमा दुई पद छ, पहिला एक जना थियो । महामन्त्री दुई जना निर्वाचित हुन सकिन्छ । यदि हामीसँगै काम गरौँ र फलानो पद मलाई चाहिन्छ नभनी त्याग गर्ने हो भने ठाउँ छ । होइन म पछि हट्दिन, म हुनैपर्छ भन्ने कुरा आयो भने अवश्य पनि समस्या आउँछ ।
देउवा र पौडेल नेतृत्वमा नै दोहोरिने हो भने तपाईँहरूको राजनीतिक समय, उमेर र भविष्य ५ वर्ष पछाडि धकेलिनेछ, यसबारे पनि कठोर भएर निर्णय गर्नुपर्ने बेला आएको होइन र ?
म आफूलाई पनि नेतृत्वका लागि योग्य ठान्छु । सभापति भएर पार्टीलाई हाँक्न सक्छु भन्ने लाग्छ । अगाडि देउवाको चर्चा गरेँ, रामचन्द्र दाई पनि वरिष्ठ र बराबर अनुभव भएको नेता हुनुहुन्छ । हाम्रा अग्रज दाईहरू हुँदा हुँदै अघि बढ्न सकिने अवस्था छैन । यसले हामीलाई नै घाटा हुन्छ भन्ने जान्दा जान्दै पार्टीको परम्परा र संरचना र अनुभवले दाइहरूको सान्र्दभिकता अझ पनि छ । हो, यो हामीले बुझेका छौ । मेरो कुरा गर्नुहुन्छ भने म सहमहामन्त्री भईसके, सबै किसिमको अनुभव भए पनि सभापतिमै दाबी गरिरहेको छैन । यस्तै अरु साथीहरूले दाबी गरिरहनुभएको छ, जस्तै विमलेन्द्रजी पनि हुनुहुन्छ । निर्वाचनको समय आइसकेपछि कतिपयले बन्छु भनेका उम्मेदवार नबन्नेमा पुग्नुहोला । कतिपय उम्मेदवारी नदिएका साथीहरूलाई अगाडि सार्नुहोला । त्यसकारण यस्तो भइसक्यो भन्ने अवस्था छैन ।
पछिल्लो समय एकदमै चर्चामा रहेको प्रसंग ३ शीर्ष नेताका सुपुत्र पार्टीभित्र अलग–अलग योगदान छ, तीनै जनाको घरमा ‘लञ्च मिटिङ’ भयो यसले नयाँ गुट जन्मायो कि भन्ने छ, कसरी हेर्नुभएको छ ?
उहाँहरूको भेटघाट मात्रैको कुरा त केही होइन । तर यसलाई कार्यकर्ताले सहज रूपमा लिएको छैन । यो पार्टी समग्र जनताको हो । उहाँका पिताजी नेताहरूको योगदान ठूलो छ र हाम्रो सम्मान छ । तर यो पार्टी त मेरो बुबा, मेरो आमा नेता थिएनन् भने पनि मेरो काम र योगदानको आधारमा हामी स्थापित हुन सक्छौँ । उहाँहरूका जसको बुबाहरू नेता हुनुुहुन्थ्यो, त्यसमा मात्रै सीमित भएर पटक–पटक बैठक बस्नुभयो । यसले उहाँहरूकै लागि सकारात्मक सन्देश दिएको जस्तो मलाई लाग्दैन । पार्टीमा लाखौँ नेता कार्यकर्ताहरू छन्, सबैको धेर–थोर योगदान छ । कतिपय अवस्थामा उहाँहरूले गरेको भन्दा बढी योगदान दिने साथीहरू छन् । त्यसकारण हामी मिल्यौँ भने मात्रै नेतृत्व आउँछ भन्ने कुरा कार्यकर्ताले सहज रूपमा स्वीकार गर्दैनन् । नेता पुत्र या बुबा नेता नभए पनि पार्टीमा योगदान गरेका सबै जोडिँदा सहज हुन्छ ।
यो प्रसङ्गको अर्को पाटो पनि छ, अब देउवाको अर्को विकल्प खोज्नुपर्छ भन्ने मुख्य देखिन्छ नि ?
विकल्प खोज्दा नेता पुत्रमै सीमित हुनुपर्छ भन्ने छैन नि । विकल्प खोज्न पाइन्छ । पिता नेता नभएका अरु पनि योग्य पात्र हुन्छन् । ठूलो प्रतिस्पर्धा छ, तर यसमा नै सीमित हुनुपर्छ भन्ने छैन ।
लामो समय देउवालाई आड, भरोसा, विश्वास, नेतृत्व सहयोग गरेका विमलेन्द्र निधि सभापतिको उम्मेदवार हुन्छु भन्दै देउवा समूहबाट बाहिरिनुभएको छ, संस्थापन पक्षलाई यसले असर गर्दैन र ?
शेरबहादुरजीको उम्मेदवारी रहिरहँदा र विमलेन्द्रजीले म अलग लड्छु भन्दा प्रभाव त पर्छ नै । प्रभाव पर्दैन भन्ने छैन । यो विषयमा धेरै साथीहरूले विमलेन्द्रजीलाई सल्लाह दिँदा अप्ठेरो अवस्थामा शेरबहादुरजीले एकपटक नेतृत्व गर्छु भन्नुभएको छ र समझदारी गरेर जाँदा राम्रो हुन्छ भनी भनेकै छन् । यद्यपि उहाँ (विमलेन्द्र निधि) ले लड्छु भन्नुभएको छ । तर म के भन्छु भने यतिखेरै अन्तिम टुंगो लागिसक्यो भन्ने निष्कर्षमा पुग्नु हुँदैन । उम्मेदवारी दर्ताका बेलासम्म उहाँले विचार परिर्वतन गर्न सक्नुहुन्छ । त्यसपछि एउटा आमसमझदारी पनि बन्न सक्छ भन्ने मलाई लागेको छ । तर उहाँ आफैँ उम्मेदवारी दिन योग्य हुनुहुन्छ र उहाँको अधिकार पनि हो । तर पूरै छिनोफानो भइसक्यो र अलग–अलग बाटो लागिसक्नुभयो भन्ने मूल्यांकन अलि अपरिपक्व हुन्छ ।
सबैले आ-आफ्नो उम्मेदवारी दाबी गरिसकेका छन्, तर तपाईले गर्नुभएको छैन । तपाईको दाबी कुन पदमा हो ?
पार्टी सभापति स्वयंले पनि साथीहरूको बीचमा भनेपनि औपचारिक रूपमा घोषणा गर्नुभएको छैन । त्यसकारण हामीले पनि घोषणा गर्न हतार गर्नुभएन । तथापि म सहमहामन्त्री भइसकेको छु । पहिला नै महामन्त्रीकै लागि दाबी थियो । त्यसका लागि योग्यता र पृष्ठभूमि मसँग छ । सभापति पदमा शेरबहादुर दाई आफैँ लड्छु भनेकाले सभापति पदमा दाबी छैन । म जाने भनेको महामन्त्री र उपसभापति पदमा हो । म चुनाव लड्ने हो । महामन्त्री वा उपसभापति पदमा लड्छु । नेतृत्व तहसँग पनि प्रारम्भिक कुरा भएको छ । यसको समझदारी र टिम बनेपछि औपचारिक घोषणा गर्नु उपयुक्त भन्ने ठानैर घोषणा नगरेको हो । मैले दाबी गरेको पदमा पुग्दा गर्ने काम र दृष्टिकोण स्पष्ट छ ।
